Konsultacje społeczne Strategii Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna
Zapraszamy do udziału w konsultacjach społecznych Strategii Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna.
Strategia jest odpowiedzią Olsztyna i sześciu sąsiadujących z nim gmin na wyzwania, jakie niesie za sobą nowa perspektywa finansowa budżetu UE na lata 2014-2020. W Strategii wskazano szereg koniecznych działań, by Olsztyn wraz z całym obszarem funkcjonalnym stał się nie tylko nowoczesnym miastem wojewódzkim o rozwiniętych funkcjach metropolitalnych, ale żeby konkurował z innymi miastami w Polsce i za granicą o miejsca pracy, turystów, a także przyciągał nowych mieszkańców.
W porozumieniu z gminami wchodzącymi w skład MOF Olsztyna oraz przy wsparciu zewnętrznego eksperta dr. hab. Wojciecha Dziemianowicza, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, w sierpniu 2013 r. przystąpiono do prac na Strategią Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna.
Strategia miejskiego obszaru funkcjonalnego Olsztyna jest odpowiedzią samorządów lokalnych:
- Miasta Olsztyna,
- Gminy Barczewo,
- Gminy Dywity,
- Gminy Gietrzwałd,
- Gminy Jonkowo,
- Gminy Purda,
- Gminy Stawiguda,
- Powiatu Olsztyńskiego
na wyzwania, jakie niesie za sobą nowa perspektywa finansowa budżetu UE na lata 2014-2020. W Strategii wskazano szereg koniecznych działań, by Olsztyn wraz z całym obszarem funkcjonalnym stał się nie tylko nowoczesnym miastem wojewódzkim o rozwiniętych funkcjach metropolitalnych, ale żeby konkurował z innymi miastami w Polsce i za granicą o miejsca pracy, turystów, a także przyciągał nowych mieszkańców. Koncentracja na wybranych zagadnieniach, których realizacja finansowana będzie w ramach środków z instrumentu ZIT, sprawiłaby, że Strategia nie spełniałaby w pełni swojej funkcji. Dlatego też postanowiono przygotować dokument obejmujący kompleksowo zagadnienia i problemy mające wpływ na rozwój Olsztyna i jego obszaru aglomeracyjnego.
Strategia łączy funkcję strategiczną oraz operacyjną. Składa się z syntetycznej diagnozy wraz z planem strategicznym, wyznaczające ogólne ramy założeń jej realizacji. Uszczegółowieniem wybranych priorytetów oraz częścią o charakterze operacyjnym jest rozdział opisujący zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) na obszarze MOF Olsztyna. Fragment ten pełni funkcję tzw. Strategii ZIT i został przygotowany w duchu dokumentu Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce, adresowanego głównie do ośrodków wojewódzkich.
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne
Czym jest ZIT
ZIT to narzędzie, które po raz pierwszy pojawiło się w przedstawionych przez Komisję Europejską aktach prawnych na nową perspektywę. Przy pomocy tego instrumentu partnerstwa jednostek samorządu terytorialnego (JST) miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie (miasto i samorządy znajdujące się w jego oddziaływaniu) mogą realizować wspólne zintegrowane przedsięwzięcia.
Dla kogo współpraca
ZIT realizowane będą przede wszystkim na terenie miast wojewódzkich i ich obszarów funkcjonalnych. Obszar ten obejmuje rdzeń MOF – Miasto Olsztyn i strefę zewnętrzną MOF – 6 gmin w bezpośrednim sąsiedztwie miasta, tj. Gmina Barczewo, Gmina Purda, Gmina Stawiguda, Gmina Gietrzwałd, Gmina Jonkowo, Gmina Dywity.
Partnerstwo i wizja – warunki sfinansowania inwestycji w ramach ZIT
Samorządy chcące realizować ZIT są zobligowane do zawiązania zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa – Związku ZIT i przygotowania wspólnej Strategii ZIT.
Porozumienie administracyjne w sprawie powołania Związku ZIT w ramach Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna zostało podpisane dnia 6 marca 2014 r.
Związek ZIT musi także podpisać porozumienie o wdrażaniu ZIT z Zarządem Województwa Warmińsko-Mazurskiego, ponieważ projekty w tej formule finansowane będą ze środków dostępnych w Regionalnym Programie Operacyjnym.
Wszystkie te wymogi mają na celu stymulowanie tworzenia się partnerstw JST, które będą kontynuować współpracę również po 2020 roku, gdy Fundusze Europejskie nie będą dostępne już w takiej wysokości.
Jakie projekty mają szansę na dofinansowanie
Ideą ZIT jest współpraca samorządów na rzecz maksymalnego wykorzystania wspólnych atutów i rozwiązywania problemów. Dlatego dofinansowane projekty nie będą mogły być oderwanymi od siebie, punktowymi inwestycjami. Przedsięwzięcia muszą być:
- zintegrowane i służące kompleksowemu rozwiązywaniu problemów miasta i jego obszaru funkcjonalnego;
- powiązane z rdzeniem MOF (muszą rozwiązywać problemy generowane przez miasto-rdzeń zarówno na jego terenie, jak i na obszarze całego MOF);
- znaczące dla całego obszaru realizacji ZIT (rezultaty projektu powinny być przedmiotem zainteresowania wszystkich / większości gmin należących do Związku ZIT / wchodzących w skład MOF).
Fundusze w ramach ZIT przeznaczone zostaną przede wszystkim na:
- rozwój zrównoważonego, sprawnego transportu, łączącego miasto i jego obszar funkcjonalny (np. wprowadzenie zintegrowanych kart miejskich, budowa systemów „parkuj i jedź”, parkingów i ścieżek rowerowych);
- przywracanie funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanych obszarów miejskiego obszaru funkcjonalnego – tzw. rewitalizacja (projekty łączące działania typowo inwestycyjne z miękkimi – np. przebudowa lub adaptacja budynków w zaniedbanej dzielnicy oraz aktywizacja zamieszkujących ją osób, które są zagrożone wykluczeniem społecznym – osoby pozostające długo bez pracy, rodziny wielodzietne, osoby niepełnosprawne);
- poprawę stanu środowiska przyrodniczego na obszarze funkcjonalnym miasta (np. usuwanie azbestu, ochrona istniejących terenów zielonych w miastach, wymiana źródeł ciepła na bardziej ekologiczne);
- wspieranie efektywności energetycznej (kompleksowa modernizacja energetyczna w budynkach mieszkaniowych polegająca np. na ocieplaniu budynków, wymianie okien i oświetlenia na energooszczędne, przebudowie systemów grzewczych);
- wzmacnianie rozwoju funkcji symbolicznych budujących międzynarodowy charakter i ponadregionalną rangę miejskiego obszaru funkcjonalnego oraz poprawę dostępu i jakości usług publicznych w całym obszarze funkcjonalnym (np. promocja produktu turystycznego wspólnego dla całego obszaru funkcjonalnego, poprawa systemu informacji dla cudzoziemców, poprawa jakości sanitariatów publicznych, usprawnienia dla osób niepełnosprawnych, bezpłatny dostęp do Internetu);
- wzmacnianie badań, rozwoju technologicznego oraz innowacji (np. rozwój usług oferowanych przez Instytucje Otoczenia Biznesu).
Ostateczne decyzje co do zakresu wsparcia ZIT zapadną po negocjacjach tzw. kontraktów terytorialnych oraz ustaleniu zawartości wszystkich programów operacyjnych. Strategia ZIT powinna dotyczyć minimum dwóch z powyższych celów.
Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego wskazał, że przedsięwzięcia realizowane w ramach ZIT Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna muszą przyczyniać się do osiągnięcia rezultatów wskazanych w Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego do roku 2025 dla OSI Aglomeracja Olsztyna. Te cele to:
- wzrost funkcji metropolitalnych Olsztyna (np. usług medycznych i rehabilitacyjnych czy kulturowych, centrum naukowo-technologiczne, wysoka specjalizacja naukowa);
- wzmocnienie funkcji gospodarczych (atrakcyjność inwestycyjna i turystyczna);
- rozwój zintegrowanego systemu komunikacyjnego obejmującego aglomerację;
- wzrost jakości życia i rozwój środowiska dla ludzi kreatywnych;
- rewitalizacja społeczno-gospodarcza.
Z uwagi na zapisy w projekcie Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2014-2020, w których zakłada się wyłączenie typów projektów realizowanych na ściśle określonym obszarze w formule ZIT w obrębie tego samego priorytetu inwestycyjnego z możliwości ubiegania się o środki z budżetu RPO WiM w trybie konkursowym poza formułą ZIT, Związek ZIT zdecydował się wystawić w ramach mandatu negocjacyjnego następujące obszary działania:
L. p. | Oś | Działanie | Poddziałanie | PI | Fundusz |
1 | 5. Środowisko przyrodnicze i racjonalne wykorzystanie zasobów | 5.5 Zapobieganie i zarządzanie ryzykiem | 5.5.1 Wzrost bezpieczeństwa publicznego w miejskich obszarach funkcjonalnych | 5.2 | EFRR |
2 | 6. Infrastruktura transportowa | 6.1 Infrastruktura drogowa | 6.1.1 Infrastruktura drogowa w obszarach ZIT | 7.2 | EFRR |
3 | 10. Włączenie społeczne | 10.1 Integracja zawodowa | 10.1.1 Integracja zawodowa w miejskich obszarach funkcjonalnych | 9.4 | EFS |
4 | 10. Włączenie społeczne | 10.2 Dostęp do usług społecznych | 10.2.1 Poprawa dostępu do usług społecznych w miejskich obszarach funkcjonalnych | 9.7 | EFS |
Finansowanie ZIT
ZIT realizowane będą w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego.
Fundusze na ich wdrażanie na terenie miast wojewódzkich i na obszarach powiązanych z nimi funkcjonalnie pochodzić będą z tzw. rezerwy programowej (kwota wydzielona na etapie programowania z przeznaczonych dla Polski funduszy) oraz z podstawowej alokacji RPO. Dodatkowo istnieje możliwość, aby projekty wynikające ze Strategii ZIT (projekty komplementarne do projektów realizowanych w formule ZIT w RPO), otrzymały preferencje w procesie wyboru projektów w ramach programów krajowych, głównie Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 oraz Programu Polska Wschodnia (po uzgodnieniach na linii Związek ZIT – Zarząd Województwa – Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju).
Przyznana alokacja na ZIT w MOF Olsztyna:
EFRR 42 100 000,00 €
EFS 16 283 025,93 €
Cała alokacja 58 383 025,93 €
Chcemy poznać Państwa zdanie, uwagi, opinie na temat Strategii MOF, wypracowanej przez przedstawicieli wszystkich członków MOF Olsztyna.
Projekt Strategii Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna został opublikowany na stronie platformy konsultacji społecznych wraz z formularzem, na którym będzie można odnieść się do jej zapisów i wnieść swoje wnioski, uwagi, propozycje oraz wyrazić opinie, konsultacje potrwają do 26.04.2014 r.
Zapraszamy do udziału w konsultacjach.
Źródło: konsultacje.olsztyn.eu