"Bezpieczny MOF"
W roku 2014 rozpoczęto pracę nad koncepcją Systemu Bezpieczeństwa Regionu Olsztyńskiego. W wyniku powyższego, podjęto decyzję o realizacji w latach 2016 – 2019 w ramach Miejskiego Obszaru
Projekt „Bezpieczny MOF”
W wyniku jej pozytywnej identyfikacji projekt ujęto w Strategii Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Olsztyna, w trybie pozakonkursowym, w ramach osi priorytetowej 5. Środowisko przyrodnicze i racjonalne wykorzystanie zasobów, działania 5.4. Zapobieganie i zarządzanie ryzykiem, Poddziałania 5.4.2. Bezpieczny MOF Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. Projekt obejmuje gminy Olsztyn, Dywity, Barczewo, Purda, Stawiguda, Gietrzwałd i Jonkowo a także Powiat Olsztyński.
Realizacja Projektu „Bezpieczny MOF”, zapewni wzrost poczucia bezpieczeństwa społeczeństwa w wyniku zwiększenia efektywności działania służb oraz stworzenie możliwości wczesnego informowania i ostrzegania mieszkańców przed zagrożeniami, co wymaga inwestycji w infrastrukturę oraz rozwój systemów zintegrowanego monitoringu i ostrzegania.
Celem głównym projektu jest podniesienie i zapewnienie utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa mieszkańców na terenie Olsztyna oraz 6 gmin ościennych: Dywity, Barczewo, Purda, Stawiguda, Gietrzwałd, Jonkowo.
Cel ten zostanie zrealizowany poprzez realizację działań służących wyposażeniu i integracji służb zaangażowanych w usuwanie skutków klęsk żywiołowych i środowiskowych oraz stworzenie możliwości wczesnego ostrzegania i informowania mieszkańców o zaistniałym lub przewidywanym zagrożeniu.
Projekt przyczyni się do podwyższenia jakości życia mieszkańców oraz jakości ich bezpieczeństwa. Dzięki wyposażeniu służb w nowe narzędzia teleinformatyczne skróci się czas dostępu do informacji o zagrożeniach powstałych bądź zbliżających się. Zakupiony sprzęt pozwoli szybko i sprawnie wykonywać działania w celu pomocy mieszkańcom w obliczu nagłych zdarzeń. Pozwoli skrócić czas reakcji na występujące zagrożenia naturalne lub awarie. Wyposażenie i wzmocnienie służb, organów i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo mieszkańców oraz udoskonalenie procedur służyć będzie szybkiej wymianie informacji pomiędzy elementami systemu, co usprawni system zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom.
W ramach projektu powstanie Regionalne Centrum Bezpieczeństwa (RCB), którego celem jest stworzenie możliwości efektywnego zapobiegania i reagowania na klęski żywiołowe, właściwa i efektywna realizacja zadań z zakresu zarządzania kryzysowego, sprawne funkcjonowanie systemu bezpieczeństwa na obszarze MOF, właściwa koordynacja działań.
Ponadto, ma powstać spójny cyfrowy system łączności w celu zwiększenia efektywności działań służb i instytucji, które będą mogły na bieżąco się komunikować.
Wszystkie podstawowe informacje na temat zagrożeń mają być przekazywane w sposób szybki i efektywny. W dzisiejszych czasach sprawne i szybkie powiadomienie mieszkańców o zagrożeniu jest dużo łatwiejsze niż kilkanaście lat wstecz. Nowoczesne technologie gwarantują szybki przesył i dostęp do informacji dzięki specjalnym systemom powiadamiania. Uruchomienie portalu informatycznego oraz aplikacji mobilnej gwarantuje mieszkańcom stały dostęp do bieżących informacji obejmujących zagadnienia związane z bezpieczeństwem, zagrożeniami i sposobami zapobiegania ich skutkom. Głównym zadaniem aplikacji na urządzenia mobilne będzie przekazywanie komunikatów oraz prognoz związanych głównie ze zjawiskami pogodowymi i klęskami żywiołowymi. Jednocześnie z poziomu aplikacji będzie możliwość przekazywania informacji oraz zgłoszeń do RCB. Oprócz komunikatów z poziomu aplikacji dostępne będą wszystkie informacje umieszczone na portalu. Projekt obejmuje również stworzenie spójnego systemu bezpieczeństwa na akwenach wodnych. Celem zadania jest stworzenie systemu powiadamiania żeglarzy, mieszkańców i turystów o możliwości wystąpienia zagrożenia pogodowego. W ramach projektu zostaną wybudowane nowe maszty (na jeziorach Ukiel, Skanda, Kortowskie) w rejonach gdzie mieszkańcy i turyści korzystają z wypoczynku na wodzie. Na masztach zostaną również zamontowane stacje pogodowe przekazujące w czasie rzeczywistym informacje do RCB. Oprócz budowy nowych masztów, zostanie zmodernizowany aktualnie funkcjonujący punkt systemu sygnalizacyjnego na jeziorze Ukiel w Olsztynie.
Kolejnym etapem projektu jest wyposażenie RCB w Mobilne Centrum Kierowania (MCK), umożliwiające prowadzenie efektywniejszych działań na miejscu zdarzenia. W ramach zadania planuje się zakup 2 pojazdów: rozpoznania, dowodzenia i łączności wyposażonego między innymi w drona oraz przyczepę. Pojazdy wykorzystywane będą do prowadzenia działań rozpoznawczych podczas trudnych i długotrwałych akcji (usuwanie skutków silnych wiatrów, akcji przeciwpowodziowych). Zadaniem pojazdu rozpoznania będzie stworzenie możliwości dokładnego rekonesansu obszaru oddziaływania zdarzenia, jego ewentualnego wpływu na środowisko oraz z poziomu pojazdu dowodzenia i łączności podejmowanie decyzji odnośnie skierowania właściwych służb w określone miejsce celem zminimalizowania negatywnych skutków zdarzenia.
Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że trudne jest sprawne zorganizowanie sztabu dowodzenia na miejscu akcji. W rezultacie Mobilne Centrum Kierowania stanowić będzie nowoczesny mobilny system gromadzenia, przetwarzania i dystrybucji danych, stanowiący integralny element złożonego systemu o unikalnej funkcjonalności.
W ramach projektu ma również powstać Regionalny Magazyn Kryzysowy (RMK), który zapewni najpotrzebniejsze środki na wypadek klęsk żywiołowych i zdarzeń nadzwyczajnych, co przeniesie się na zmniejszenie rozmiarów szkód oraz minimalizację ich skutków. Magazyn zostanie wyposażony w sprzęt taki jak: pilarki, sorbenty, agregaty prądotwórcze, pompy, koce, kamizelki odblaskowe, kalosze, peleryny, rękawice ochronne, kaski, łomy, kilofy, łopaty, szpadle, namioty ratownicze, zapory przeciwpowodziowe, itp.
Całkowite nakłady inwestycyjne z uwzględnieniem podatku VAT, który jest kosztem kwalifikowalnym dla przedmiotowego projektu, wynoszą 34.949.711,16 PLN.
Montaż finansowy dla przedmiotowego projektu przedstawia się następująco:
- wydatki kwalifikowalne: 34.940.031,16 pln, z czego:
- dofinansowanie ze środków UE: 29.699.026,49 pln
- wkład własny: 5.241.004,67 pln
- wydatki niekwalifikowalne: 9.680,00 pln, z czego:
- wkład własny: 9.680,00 pln
Całkowity wkład własny w ramach projektu na lata 2017-2019: 5.249.232,68 pln.
Konkludując, realizacja celu Projektu stworzy możliwość dalszego wdrażania nowych rozwiązań, a także umożliwi osiągnięcie następujących długofalowych korzyści:
- zwiększenie zdolności szybkiego reagowania na nadchodzące zjawiska pogodowe i klęski żywiołowe,
- poprawę funkcjonowania służb oraz jednostek uczestniczących w usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i awarii środowiskowych,
- wdrożenie jednolitych mechanizmów wymiany informacji, opartych na technologiach teleinformatycznych,
- podniesienie jakości życia mieszkańców regionu poprzez podniesienie poziomu bezpieczeństwa,
- udoskonalenie procedur współpracy oraz przepływu informacji pomiędzy wszystkimi podmiotami współuczestniczącymi w zapewnieniu bezpieczeństwa,
- możliwość skupienia wysiłku całego potencjału będącego w dyspozycji MOF na zagrożeniu występującym na terenie poszczególnych gmin,
- lepsza ocena stanu zagrożenia i ewentualnych skutków oddziaływania środowiska na obszarze MOF dzięki rozwiniętym systemom informatycznym i możliwość powiadamiania mieszkańców o skali zagrożenia, sposobach ochrony i podjętych działaniach naprawczych służących zsynchronizowanemu przejmowaniu kontroli nad nieprzewidzianym zdarzeniem,
- możliwość wykorzystania informacji od mieszkańców MOF o rozwoju sytuacji na zagrożonych kierunkach i reagowanie posiadanym potencjałem technicznym i ludzkim.